Voorlopige zuidelijke havenring: verkeersveiliger en meer leefbaarheid

Om het noorden van Gent en de haven North Sea Port veiliger en beter bereikbaar te maken, moeten de komende jaren bruggen, wegen en kruisingen worden aangepast. Een studie onderzocht de ingrepen die nodig zijn tussen de R4 Oost in Oostakker, rond het Grootdok en de R4 West in Wondelgem. Vijf instanties zijn bereid om de ingrepen uit te voeren of verder te onderzoeken. Zeker is dat het het doorgaand verkeer wordt verlegd van de New Orleansstraat naar de Port Arthurlaan.

De ‘Voorlopige Zuidelijke Havenring’ is een drukke, belangrijke route voor zowel de haven als de stad. Langs die verbinding tussen de rechter en de linkeroever van het Kanaal Gent-Terneuzen rijden dagelijks duizenden auto’s, vrachtwagens, treinen en fietsers. Veel verkeer doorkruist noodgedwongen de wijk Muide-Meulestede via de New Orleansstraat.

Overzichtsplan met aanduiding van het studiegebied project ‘Voorlopige Zuidelijke Havenring’. (2021 Omgeving bv)

Een studie onderzocht hoe de huidige ringweg ten zuiden van North Sea Port voor alle weggebruikers vlotter en veiliger kan worden ingericht. Tegelijk is het doel om de verkeersimpact op de omliggende wijken te milderen en de bereikbaarheid van de bedrijven in de haven te waarborgen.

Gemeenschappelijke visie

De projectpartners hebben een gemeenschappelijke visie uitgewerkt op toekomstige infrastructuur voor wegverkeer, treinen en fietsers. In een intentieovereenkomst maken ze afspraken om samen ruimtelijke ingrepen uit te voeren of verder te onderzoeken.

‘Ik ben verheugd dat alle projectpartners bereid zijn om samen werk te maken van een betere noordelijke ontsluiting voor de stad en van de zuidelijke ontsluiting voor de haven, in afwachting van een definitieve oost-westverbinding tussen Oostakker en Evergem.’

Carina Van Cauter, gouverneur Provincie Oost-Vlaanderen

De studie gebeurde in het kader van het Project Gentse Kanaalzone in opdracht van de Provincie Oost-Vlaanderen, het Agentschap Wegen en Verkeer, de Stad Gent en North Sea Port en met medewerking van Infrabel.

Intentieovereenkomst met eerste deelprojecten

Er is verder onderzoek nodig vooraleer enkele deelprojecten op het terrein kunnen worden uitgevoerd. Dit zijn de vier voornaamste onderzoeksresultaten uit de intentieovereenkomst:

1. De trajectverlegging van de New Orleansstraat naar de Port Arthurlaan

De Stad Gent, de Vlaamse overheid en North Sea Port gaan hier samen verder werk van maken. De trajectverlegging draagt bij tot de leefbaarheid van Muide-Meulestede en garandeert het economisch functioneren van de aangrenzende bedrijven.

De New Orleansstraat wordt vergroend op maat van de woonwijk. De Port Arthurlaan wordt de nieuwe voorlopige zuidelijke havenring. (2021 Omgeving bv)

‘Momenteel rijdt het verkeer dwars door de dichtbewoonde en dichtbebouwde wijk Muide-Meulestede. Dat willen we aanpakken. Door de Zuidelijke Havenring te verleggen naar de Port Arthurlaan wordt de wijk veiliger en wordt de leefkwaliteit beter.’

Filip Watteeuw, schepen van Mobiliteit, Publieke Ruimte en Stedenbouw

‘North Sea Port wil bijdragen aan een leefbare en veilige omgeving voor bedrijven, werknemers en omwonenden. Het is cruciaal dat de haven voor iedereen vlot en veilig bereikbaar is. Het verleggen van het verkeer over de New Orleansstraat naar de havenweg Port Arthurlaan kan daartoe bijdragen.’

Daan Schalck, CEO North Sea Port

Impressie van een vergroende New Orleansstraat op maat van de woonwijk Muide – Meulestede. (2021 Omgeving bv)

‘Met de nieuwe Meulestedebrug en het verleggen van het verkeer naar de Port Arthurlaan creëren we een win-win voor zowel bewoners als voor de havenbedrijven. De dichtbevolkte woonwijk krijgt een zachte en groene overgang tussen de stad en de haven. Voor de havenbedrijven zal dat een betere doorstroming van het havenverkeer betekenen.’

Sofie Bracke, schepen van Economie, Handel, Sport en Haven

2. De aanleg van een nieuwe fietsbrug bij het knooppunt Hogeweg-Singel

De fietsbrug tilt de fietssnelwegen F40 en F400 over het spoor en de weg. Op korte termijn begint een ontwerpoefening om te komen tot een dossier dat kan worden aanbesteed.

Impressie van de nieuwe fietsbrug ter hoogte van de Singel en de Hogeweg. (2021 Omgeving bv)

‘In het projectgebied van de voorlopige zuidelijke havenring zijn veel belangrijke fietsverbindingen aanwezig die op een kwaliteitsvolle manier ingericht gaan worden. Zoals de nieuw aan te leggen fietsbrug bij het knooppunt Hogeweg-Singel waar twee fietssnelwegen samenkomen.’

Kurt Moens, gedeputeerde Provincie Oost-Vlaanderen

3. De ongelijkgrondse kruising op het knooppunt Afrikalaan – Vliegtuiglaan

Het knooppunt Vliegtuiglaan-Afrikalaan moet vier kwesties verzoenen: de voorlopige zuidelijke havenring, de fietssnelweg F400 met noord-zuidgerichte aansluitingen, het ontvlechten van het spoor- en wegverkeer door middel van een ongelijkgrondse spoorkruising en een goede doorstroming op de N424 (as Afrikalaan – Vliegtuiglaan – John F. Kennedylaan).

Om een oplossing te zoeken voor het kruispunt Vliegtuiglaan en Afrikalaan en ook het geheel van de overwegen in de omgeving, is diepgaander ruimtelijk ontwerpend onderzoek nodig om alle opties uit de studie in beeld te brengen en af te wegen, met name: het spoor in ophoging, de wegenis in ophoging, plus eventuele alternatieven. Deze studie houdt rekening met de overwegenstrategie van Infrabel die de veiligheid, de mobiliteit en de leefbaarheid van de omgeving wil verbeteren.

Weg omhoog of spoor omhoog? Dit wordt verder onderzocht. (2021 Omgeving bv)

4. De ‘missing link’ van de fietssnelweg F42 vanaf de Spesbroekstraat richting Buitensingel

De Provincie Oost-Vlaanderen gaat in 2022 een gewenst tracé afwegen ten opzichte van andere tracés, in overleg met de Stad Gent en de Vlaamse overheid. De Stad Gent werkt voorstellen uit om op korte termijn al oplossingen te bieden.

Deze zuidelijke havenring is nog voorlopig. In de verre toekomst is een definitieve oost-westverbinding tussen Oostakker en Evergem nodig om het zeehavengebied en de stadsregio Gent aan te takken op het hogere wegennet. Komt die oost-westverbinding er, dan hoeft niet alle doorgaand verkeer nog zuidelijk rond de haven en evenmin door de wijk Muide-Meulestede.

Informatiesessies naar bewoners en bedrijven

Omwonenden en bedrijven worden komend voorjaar geïnformeerd over de resultaten van de studie. Ook nadien worden bewoners en bedrijven nauw betrokken bij verdere onderzoeken.

‘We investeren vandaag al in de bouw van de Verapazbrug, de nieuwe Meulestedebrug én de herinrichting van de R4 West en Oost. Dit alles met het oog op een verhoogde fiets- en verkeersveiligheid, een vlottere doorstroming en leefbaarheid. Auto’s en vrachtwagens zullen in de toekomst op de R4 rijden zonder kruispunten tegen te komen. Maar de grootste verbetering komt er daar voor de fietsers. Dankzij fietsbruggen, -tunnels en -onderdoorgangen zal alle fietsverkeer er conflictvrij verlopen. Bovendien zal ingezet worden op de trajectverlegging van de New Orleansstraat naar de Port Arthurlaan. In de verre toekomst is het echter ook nodig een definitieve oost-westverbinding te realiseren tussen Oostakker en Evergem om zo Gent en zijn haven leefbaar en bereikbaar te houden.’

Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken

‘Het is fijn vaststellen dat alle partners de krachten bundelen om werk te maken van een betere infrastructuur tussen stad en haven. Tegelijkertijd investeren in spoor, weg en fiets is een hink-stap-sprong voor een meer verkeersveilige en leefbare ontsluiting van de stad en de haven in het algemeen en Muide – Meulestede in het bijzonder.’

Alain Moerman, projectcoördinator ‘Voorlopige Zuidelijke Havenring’